Dijital fotoğraflarınızın çoğu jpeg biçiminde (diğer adıyla jpg) saklanır, ancak bu günlerde web'ten bir görüntü indirdiğinizde, daha modern WebP biçimini kullanıyor olabilir. Muhtemelen onlarca yıllık olan ancak ancak çıkartmalar ve memelerle popülerliğine geri dönen GIF animasyonlarına da aşinasınızdır. Paint'te sadece bir ekran görüntüsü kaydetmek istediğinizde bile birçok dosya türü seçeneği elde edersiniz.
Ama neden bu kadar çok dosya türüne ihtiyacımız var? Neden farklılar ve daha yeni formatlar neden daha iyi? Bir görüntüyü kaydederken hangisini kullanmalısınız? İşte en alakalı ve yaygın görüntü dosyası formatları hakkında bir ön bilgi, böylece onları biraz daha iyi tanıyabilirsiniz ve avantajlarının nerede yattığını öğrenebilirsiniz.
GIF :
Grafik Değişim Formatı (Graphics Interchange Format) 1987 yılında Compuserve tarafından iddialı bir hedefle tanıdıldı: renkli görüntüleri çevrimiçi popüler hake getirmek. Format aynı zamanda birkaç görüntüyü tek bir dosyada depolayabiliyordu, temelde bir web sayfasında video yerleştşrmeden önce animasyon oluşturmak mümkündü.
Neden bu kadar verimli?
Kısmen, bir GIF dosyasındaki her görüntü RGB renk uzayındaki 16,7 milyon renkten yalnızca 256'ya kadar renk paleti kullandığından (Aynı dosya farklı 256 renk paletleri kullanan görüntüler içerebilir.) 1989'dan beri format şeffaflığı destekledi ve farklı arka plan renklerinde kullanılmak üzere dikdörtgen olmayan logolar oluşturmayı mümkün kıldı.
İronik olarak, videonun internette yayınlanması daha kolay hale geldikçe, GIF'ler kelimelerin yerini aldı. Facebook, 2015'ten beri yalnızca resmi olarak GIF'leri destekliyor ve 2018'den beri yalnızca çıkartmalar biçiminde Instagram hikayelerinin bir parçası oldular.
Hareketli GIF'ler, kullanıcılar tarafından en az iki nedenden dolayı sevilir. Birincisi, yorum bölümlerinde metin ve hareketsiz görüntülere karşı öne çıkarlar. İkincisi, duyguları animasyon yoluyla iletmek, kelimeler veya tek bir resim yoluyla yapmaktan çok daha az iş ve beceri gerektirir. Duyguları ifade etmenin çevrimiçi GIF'lerin ana kullanımı olduğunu görmek için Giphy'nin "trend" bölümüne bakmak yeterlidir.
GIF'lerin öneminin gerçek kanıtı, adın biçimin kendisinden daha uzun yaşamaya başlamasıdır. Örneğin, Imgur tarafından kullanılan GIFV "biçimi" dosyaları, GIF olarak kullanılabilecek kadar küçük (ve aslında dosyanın tamamı indirilmeden önce görüntülenebildiği için daha hızlı yüklenen) kısa, döngülü videolardır. Video sıkıştırma teknikleri sayesinde daha fazla renk kullanılabilir.
Bir Fotoğrafı GIF olarak kaydetmiş olsaydınız, doğada bulunan gradyanlar yerine keskin renk değişiklikleriyle gerçekçi görünmezdi. Yine de bir dizi ekran görüntüsü almak ve bunları internet üzerinden göndermek istiyorsanız, GIF iyi bir fikir olabilir, ancak PNG (bunun hakkında daha fazla bilgi edinin) daha az sıkıştırma ile bu konuda çok daha iyidir.
JPEG:
1992'de Joint Photographic Experts Group (J-peg olarak telaffuz edilir) dijital fotoğrafları alan açısından verimli bir şekilde ve önemli bir renk kaybı olmadan depolamak için bir standart (uzunlukla ilgili hususlar için eski Windows sürümlerinde JPG olarak adlandırılır) oluşturdu.
Bu, her bir pikseli kaydetmeyerek 8x8 piksellik her bloğu 64 adede kadar desen kombinasyonu olarak kaydederek elde edilir. Sonuç, görüntünün yakından bulanık görünmesidir. Sıkıştırma kalitesi düzeyine bağlı olarak, 64 modelden daha karmaşık olanı göz ardı edilebilir, bu da dosya boyutunu büyük ölçüde azaltır, ancak muhtemelen büyük, tek renkli kareler biçiminde yapaylıklara neden olur.
Yerden tasarruf etmenin başka bir yolu olarak, görüntünün renk bileşenleri genellikle parlaklık bileşeninin çözünürlüğünün dörtte biri oranında kaydedilir, çünkü insan gözü, parlaklık düzeyindeki değişikliklere göre ton değişikliklerine karşı daha az duyarlıdır.
Doğa fotoğrafçılığında makul kalite ayarlarıyla neredeyse hiç fark görmezsiniz. Sonuçta, doğa mükemmel düz çizgilerden oluşmamıştır. Metin içeren bir ekran görüntüsü almak istiyorsanız, PNG genellikle daya iyi bir seçimdir.
JPEG, dijital fotoğrafçılığın popülerleşmesinde büyük bir rol oynadı, çünkü çoğu dijital kamera, fotoğrafları depolamak için bu görüntü biçimini (JPEG'i) kullandı. 2017'de Apple, Yüksek Verimli Video Kodlama (HEVC -yani High-Efficiency Video Coding) biçimi temel alan ve görüntü için varsayılan biçim olarak Yüksek Verimli Görüntü Dosyası (HEIF - yani High-Efficiency Imagine File) kapsayıcı biçimde depolanan Yüksek Verimli Görüntü Kapsayıcı (HEIC - yani High-Efficiency Imagine Container) biçimine geçti. Ancak, hiçbir web tarayıcısı henüz HEIC'yi doğal olarak desteklemiyor.
JPEG ile ilgili başka sorun, görüntüyü düzenleyip kaydettikten sonra ortaya çıkar, çünkü dosyayı kaydederken değiştirdiğiniz parçaların etrafındaki pikseller yeniden sıkıştırılır. Görüntüyü birkaç kez düzenleyip kaydederseniz, görüntünün bazı bölümlerinin kalitesi ciddi şekilde bozulur.
PNG:
Resmi olarak "ping" olarak telaffuz edilen taşınabilir ağ grafik formatı, 1995 yılında GIF'in yerini almak isteyen bir grup tarafından açıklandı, ancak muhtemelen sıkıştırmadan yoksun bitmap (BMP) formatının daha doğrudan bir alternatifidir.
PNG, yer kazanmak için yalnızca görüntü içindeki kalıpların tekrarlanmasına dayanan kayıpsız sıkıştırma sunar. Resminizi düzenlemeye devam etmek istiyorsanız veya doğru bir ekran görüntüsü kaydetmek istiyorsanız, PNG sizin için uygun bir görüntü dosyası biçimidir. Ayrıca hem tam hem de kısmi şeffaflığı destekler.
Dosya başına yalnızca bir görüntü depolarken, APNG (animasyonlu PNG) uzantısı tüm modern web tarayıcıları tarafından desteklenir ve GIF'lerden daha fazla renkle GIF tarzı animasyonlar oluşturmanıza olanak tanır.
PNG görüntü dosyaları genellikle GIF veya JPEG'den birkaç kat daha büyüktür, çünkü çok daha fazla bilgi içerirler. Bununla birlikte, aynı bilgileri içerdiklerinde, GIF dosyalarıyla karşılaştırılabilir boyuttadırlar ve bunları sıkıştırmak için kullanılan yazılıma bağlı olarak bazen çok daha küçüktürler.
JPEG-LS, JPEG'in kayıpsız sürümüdür ve karşılaştırılabilir dosya boyutları sunar, ancak PNG kadar yaygın olarak desteklenmez. JPEG'İN yerini alması gereken JPEG 2000, kayıpsız sıkıştırmayı da destekliyor, ancak internette hiçbir zaman popüler olmadı. Diğer bir alternatif ise baskıda kullanılan Camgöbeği-Macenta-Sarı-Kara(Siyah) (Cyan-Magenta-Yellow-Key(Black) - kısaca CMYK) gibi renk boşluklarını destekleyen Etiketli Görüntü Dosyası Formatıdır (Tagged Imega File Format - kısaca TIFF), ancak ihtiyacınız olursa muhtemelen bunu zaten biliyorsunuzdur.
WebP:
WebP formatı, tüm GIF, JPEG ve PNG'Yİ hem kayıplı hem de kayıpsız sıkıştırma algoritmaları, animasyon ve saydamlıkla değiştirmeyi amaçlayan Google tarafından 2010 yılında duyuruldu. Soru şu ki, diğer formatların yanı sıra hepsini de yapabilir mi?
Kayıpsız sıkıştırma söz konusu olduğunda, WEBP'NİN PNG'YE göre avantajları tartışmalıdır ve özellikle animasyonlu görüntüler için APNG daha verimli görünmektedir. Öte yandan, WebP'nin kayıplı sıkıştırma algoritması mükemmeldir ve orijinalinden çok daha küçük dosyalar oluşturur ve bunları görmek için farklılıkları aramanız gerekir.
Adobe Photoshop, biçimi Google'ın ücretsiz eklentisiyle destekler ve diğer birçok düzenleme programı yerel olarak destekler. Tarayıcılar ayrıca büyük bir istisna dışında WebP desteğini nispeten hızlı bir şekilde ekledi. Geçen yıla kadar, webp'yi alternatif bir seçenek olmadan bir web sitesinde kullanmamanın temel nedeni Safari'de destek olmamasıydı, bu nedenle iPhone'lar görüntü formatını desteklemiyordu ve bu, web'de gezinen kullanıcıların büyük bir kısmı.
İOS 14'ün gelmesiyle birlikte WebP desteği eklendi. Yeni iOS sürümlerinin hızlı benimseme oranı ve çoğu kişinin telefonlarını masaüstü veya dizüstü bilgisayarlarından daha sık değiştirme eğilimi göz önüne alındığında, şu anda yalnızca macos'un eski sürümlerinde destek eksikliği kalan en büyük sorundur.
Web 2 adı verilen yeni nesil Web şu anda geliştirilme aşamasındadır ve AVIF adı verilen başka bir yeni nesil görüntü formatıyla daha rekabetçi olmalıdır.
AVIF:
YouTube ve Netflix tarafından Android sistemlerinde kullanılan ve HEIF kabında saklanan av1 video kodekine dayanan AVIF, Av1'in kurulmasından yaklaşık bir yıl sonra 2019'da Alliance for Open Media tarafından oluşturuldu. HDR ve daha geniş renk alanları dahil olmak üzere Webp'nin desteklemediği birçok özelliği destekler.
Google Chrome zaten formatı destekliyor ve Mozilla Firefox'a destek eklemek için çalışıyor. Vimeo, AVIF'yi destekleyen tarayıcılarda varsayılan görüntü formatı haline getirdi ve Netflix'de bunu yapmayı planladığını açıkladı.
AVIF'in WebP'ye göre bir diğer avantajı, parlaklık seviyesindeki değişikliklere göre renk değişikliklerini doğru tahmin etme yeteneğidir. Bu, genellikle arka Planlarından daha parlak veya daha koyu olan logoların ve metinlerin, görüntü büyük ölçüde sıkıştırıldığında bile keskin görünmesini sağlamalıdır.
SVG:
2001 yılında World Wide Web Konsorsiyumu (W3C) tarafından piyasaya sürülen ölçeklenebilir vektör grafik formatı, piksellerden ziyade şekillerden oluştuğu için şimdiye kadar bahsettiğimiz diğerlerinden farklıdır ve bu nedenle ne kadar yakınlaştırdığınıza veya hangi boyutta kağıda yazdırdığınıza bakılmaksızın görüntüler eşit derecede keskin kalır.
Metinden yapıldıkları için SVG görüntüleri metin düzenleyicilerle oluşturulabilir ve düzenlenebilir veya web sitelerine kod olarak gömülebilir. Adobe Illustrator ve Inkscape gibi bunları yapmak için kullanılan özel programlar vardır. SVG'ler ayrıca etkileşimli olanlar da dahil olmak üzere animasyonu destekler. Tüm modern web tarayıcıları SVG oluşturmayı destekler.
Vektör grafikleriyle ilgili sorun, genellikle bu makalede belirtilen diğer biçimler gibi raster grafiklerden çok daha ağır/daha büyük boyutta olmalarıdır. Fotoğraflar için vektör grafikleri hiç pratik değildir, ancak logolar gibi az sayıda şekle sahip görüntüler için tartışmasız en iyisidir.
Diğer İlgili Resim Dosyası Biçimleri:
TIFF veya TIF - TIFF görüntü formatı yirmi yılı aşkın bir süredir varlığını sürdürmektedir ve özellikle yayıncılık sektöründe, fotoğrafçılar tarafından ve bitmap'e veri gömmek için geotıff uzantısını kullanan CBS'DE (Coğrafi Bilgi Sistemleri) kullanılmaya devam etmektedir. Düzenleme sırasında görüntü kalitesini korumak için kullanılır, bu nedenle hafif veya hiç sıkıştırma kullanmaz ve büyük dosya boyutları nedeniyle web'de yaygın olarak kullanılmaz.
HEIF veya HEIC-bu format genellikle HEVC (Yüksek Verimli Video kodlama) formatını temel alan bir görüntü ve video dosyası kabı olarak görülür. Web'de kullanılmaz, ancak iPhone'lar kullanmaya başladığından ve bu formatı kullanarak fotoğraf kaydettiğinden beri yaygınlaştı.
RAW - birden fazla dosya uzantısı kullanılarak görülen RAW görüntüler, adla belirtildiği şekilde minimum düzeyde işlenir ve bir dijital fotoğraf makinesinin görüntü sensöründen veya diğer görüntü tarayıcı biçimlerinden mümkün olduğunca fazla veri alır. RAW fotoğraflar fotoğrafçılar tarafından günden güne kullanılmaktadır.
BMP, Windows'un önceki sürümleri tarafından yaygınlaştırılan eski bir görüntü dosyası biçimidir. Bitmap dosyaları (genellikle Bmp'ler olarak adlandırılır) sıkıştırma kullanmaz, bu da PNG gibi diğer daha modern formatlar kullanılarak benzer çıktı elde edilebildiğinde dosya boyutlarını pratik hale getirir.
Kaynak: https://www.techspot.com/article/2299-image-file-formats/
Yorumlar
Yorum Gönder